ဇာတ္ညႊန္း : လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္ (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္မႈ အေပၚ
ကန္႔သတ္ခ်က္ ်ား

လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ခြင့္(သ ို႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ခြင့္အေပၚ အ္ းရအေတာ္ ်ား ်ားက
ကန္႔သတ္္ားတာက ရ ပ္ျ င္သံၾကားက သတင္းေတြြႏွင့္ က ယ္တ င္ၾက ံေတြ႔တ ့ အျဖ္္အပ်က္
ေတြကတဆင့္ သ ရွ ြႏ င္ ွာပါ။ သူတ ႔က ဘာသာေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ကန္႔သတ္္ ို႔
အေၾကာင္းျပခ်က္တ္္ခ (သ ို႔) အျခားအေၾကာင္းျပခ်က္တခ ခ လ အပ္တယ္လ ႔ေျပာဆ ခ ဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါဆ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ဘယ္အခ် န္ ွာ က် းေၾကာင္းမ ်တျပ း လက္ခခံႏ ိုင္္ြယ္ရ လ ဆ ိုတာ ံႏ င္ဲ့
ဘယ္အခ် န္မ ာေတာဲ့မ ်တမႈမရ ဘ း၊ လက္မခခံႏ ိုင္္ြယ္မရ ဘ းလ ို႔ကြ်န္ေတာ္တ ႔ သ ရွ ြႏ င္ လ ။

အျပည္ျပည္ဆ င္ရာလူ႔အခြင့္ေရးဥပေဒက က းကြယ္တ ့ဘာသာ (သ ို႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈက
ခံယူခြင့္၊ ေရြးခ်ယ္ခြင့္၊ က းေျပာင္းခြင့္(သ ို႔) ြႏ တ္္ြက္ခြင့္ဟာ ္္္ ွန္တ ့အခြင့္အေရးျဖ္္ျပ း
ဘယ္ေတာ့ ွ အကန္႔အသတ္ ္ားသင့္ဘ းလ ႔ ဆ ပါတယ္။ မ မ က ိုးကြယ္တ ဲ့ဘာသာ (သ ို႔)
သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈအေပၚ လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးခြင္ဲ့က ိုတနည္းနည္းန ႔တားျမစ္မႈေတြ
ရ ံႏ ိုင္ေပမယ္ဲ့၊ ၄င္းဟာ ေအာက္ပါအခ်က္(၄) ခ်က္န ႔ည ညြတ္မႈရ ရပါမယ္။

(၁) ည္သည့္ကန္႔သတ္ခ်က္ ဆ ဥပေဒြႏွင့္အည ျပဌာန္းေပးရ ည္။
ဒ အခ်က္ရ ႕ အဓ ကအခ်က္ကေတာ့ံႏ ိုင္ငခေတာ္၊ ျပည္သူ႔ရ တပ္္ြ ႔ြႏွင့္တရားရံ းေတြရ ႕ၾက တင္
မ န္းဆမရံႏ ိုင္တ ဲ့(သ ို႔) က် းေၾကာင္းဆ ေလ်ာ္ ႈ ရွ တ ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္ ႈေတြ ရပ္တန္႔သြားေ္ဖ ႔
ျဖ္္ပါတယ္။

(၂) ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ အမ်ားလူ္ လ ံျခ ံေရး၊ ျပည္သူလူ္ အတြင္း သဟဇာတရွ ေရး၊
လူ္ က်န္း ာေရး (သ ို႔) လူ္ ္ာရ တၱ (သ ို႔) အျခားပ ဂ လ္ ်ားရ ့ ရပ င္ခြင့္ြႏွင့္လြတ္လပ္ခြင့္ေတြက
ကာကြယ္ရန္လ အပ္ေသာေၾကာင့္ျဖ္္ရပါ ယ္။
ဒါကအေရးၾက းပါတယ္။ အ ်ားေကာင္းက် းက ရည္္ူးျပ း ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ခ်မ တ္ျခင္းဟာ
မ အံႏ ိုင္ရန ိုင္မယ္ဲ့လမ္းအျ္စ္ေရြးခ်ယ္ျပ း ကန္႔သတ္ခ်က္က ိုခ်မ တ္တာ အလြန္မတ ပါဘ း။

(၃) ကန္႔သတ္ခ်က္ ်ားဟာ ခြ ျခားဆက္ဆံသည့္သေဘာ ျဖ္္ရပါ။
(၄) ္ ႔အျပင္ ည္သည့္ကန္႔သတ္ခ်က္ ဆ မ မ ဘာသာကို လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္
က်င္ဲ့သခိုးခြင္ဲ့ေၾကာင္ဲ့ျ္စ္တ ဲ့ျပႆနာြႏွင့္ဆ ေလ်ာ္ ႈ ရွ ရ ွာ ျဖ္္ပါတယ္။

ဒ ္ည္း ်ဥ္းေတြဟာ အင္ တန္အေရးၾက းပါတယ္။ ဒ ္ည္း ်ဥ္းေတြ ရွ ရင္အစ ိုးရက မ မ တို ႔
မံႏ စ္သက္တ ဲ့အရာမ န္သမ ်၊ အိုပ္စိုအ္ြ ႔(သ ို႔) က်င္ဲ့သိုခးမႈတ ိုင္းကို ကန္႔သတ္ံႏ ိုင္သြားမ ာ ျ္စ္ပါတယ္။
ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဆ တာ ေနာက္ဆံ းအဆင့္ ွသ ံးရတ ့နည္းလ ္းသာျဖ္္သင့္ျပ း အစ ိုးရက
ထ န္းခ် ပ္တ ဲ့နည္းလမ္းတစ္ခို ျ္စ္မေနသင္ဲ့ပါဘ း။

္ည္း ်ဥ္းေတြအေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသ နားလည္ဖ ႔ ဥပ ာတ္္ခ န ႔ ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္။

ျ ႕တ္္ျ ႕ ွာ တူကြ ျပားတ ့ဘာသာေရးအ ပ္္ (၅) ္ ရွ တယ္ဆ ပါ္ ႔။ သူတ ႔အားလံ း ွာ ဝတ္ျပ
က းကြယ္ရာ ေနရာက ယ္္ ရွ ျပ း ေဘးပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ အေြႏွာက္အယွက္ျဖ္္ေ္တ ့ ဆူညံ ႈ
ေတြ အနည္းန ႔အ ်ား ျဖ္္ေ္ခ ့တယ္။ ဒါေပ ယ့္ရ ေတြက အသင္းအ္ြ ႔ငယ္ံႏ င္ဲ့
နာမည္မၾက းတ ဲ့အ္ြ ႔ေတြအေပၚတို င္ၾကားခ်က္ေတြက ိုပ လက္ခခတယ္၊ စသည္ျ္င္ဲ့….

အသံဆူညံလြန္းတာဟာ က်န္း ာေရးက ္ ခ က္ေ္သလ လူ္ က်န္း ာေရး အရ
ကန္႔သတ္ျခင္းဟာလည္း တရားဥပေဒန ႔ည ညြတ္တ ဲ့အေၾကာင္းအရာတစ္ခိုလည္းျ္စ္ပါတယ္။
ဒါဆ ရင္အာဏာပ င္ေတြ ဘာလ ပ္သင့္လ ။ လူ္ က်န္း ာေရးက အကာအကြယ္ေပးဖ ႔အတြက္
ခြ ျခားဆက္ဆံ ႈကင္းျပ း သာတူည ွ်ရွ တ ့ဘယ္လ ္ည္း ်ဥ္း္ည္းက ္း ် းေတြ ရွ ဖ ႔လ အပ္ လ ။

ဒ က ္ၥ ွာ လူ္ အ္ည္းအေဝးပြ အတြက္လက္ခံံႏ ိုင္တ ဲ့အသံဆ ညခမႈအတ ိုင္းအတာက ဥပေဒန ႔
စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းတက် ထ န္းခ် ပ္ေပးတာဟာ အသင္ဲ့ေလ်ာ္ဆိုခးျ္စ္ပါတယ္။ ဒ ဥပေဒဟာလည္း
ဘာသာေရးအသင္းအဖြ ႔ ်ား ြႏွင့္ အျခားသူေတြအားလံ းအေပၚ ည တူည ွ်သက္ေရာက္ ႈရွ ရပါ ယ္။
တကယ္လ ို႔အ္ြ ႔တစ္ခိုခိုက သတ္မ တ္ံႏႈန္းထက္က်ယ္ေလာင္ခ ဲ့မယ္ဆ ိုရင္အသံက ေလွ်ာ့ခ င္းတာ
(သ ို႔) ဒဏ္ရ က္တာ ် း လ ပ္ေဆာင္သင္ဲ့ပါတယ္။ သ တ ို႔က ိုလံ းဝအသံ ္ြက္ဖ ႔(သ ို႔) အားလံ း
္ ေဝးေတြ႔ဆံ တ ့ပြ က ပ တ္ပင္တားျ ္္တာ ် းေတာ့ လ ပ္သင့္ပါဘူး။

ရ ေတြကလည္း နာ ည္ ၾက းတ ့အဖ ြ႔ေတြက တ င္တန္းတ ့ ္ာေတြသာ လက္ခံရရွ ခ ႔ ယ္
ဆ ရင္ေတာင္ ွ ဥပေဒက ွ် ွ်တတ က်င္႔သံ းရပါ ယ္။

ဒါဟာ ေသးငယ္ျပ း ရ းရွင္းတ ့ဥပ ာတ္္ခ ျဖ္္ပါတယ္။

ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈ လြတ္လပ္ခြင့္က အမ်ားဆိုခး ခ် းေဖာက္ခံရတာေတြ
ၾကည့္ ယ္ဆ ရင္ ဒ သေဘာတရားေတြက လ်္္လ််ဴရႈခံ္ားရတယ္ဆ တာ အလြယ္တကူ
ျ င္ေတြ႔ြႏ င္ပါတယ္။ ဘာျဖ္္လ ႔လ ဆ ေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ လ အပ္တာ ဟ တ္သလ ၊
ခြ ျခားဆက္ဆံ္ားတာန ႔ ေလ်ာ္ကန္ ႈ ရွ တာေတြလည္း သ သာ္င္ရွား္ြာျ င္ေတြ႕န င္ပါတယ္။

အေဆာက္အဥ းျပင္ပ ွာ က်င္းပဖ ႔ ခြင့္ျပ ခ်က္ေတာင္းခံတ ့ ဘာသာေရး လ ပ္ေဆာင္ ႈအားလ ံးက
တခ် ႕ြႏ င္ငံ ွာ တားျ ္္ပ တ္ပင္ခံ္ားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အ ္ ွာ ္ င္း္ားဖ တ္ျပ း

ေက်းဇူးေတာ္ခ် း ြ ္းပြ ျပ လ ပ္ျခင္းဟာ တရား ၀င္ ျဖ္္သြားပါတယ္။ ဒ ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ
ဥပေဒစခံႏႈန္းန င ္ဲ့က ိုက္ည မႈလိုခး၀မရ ဘ းဆ ိုတာ သ သာထင္ရ ားပါတယ္။

ဒ ႔အျပင္ေနာက္ထပ္အျငင္းပြား္ရာျဖ္္ရပ္ေတြ အ ်ားၾက းရွ ပါေသးတယ္။ ျပင္သ္္ြႏ င္ငံက
ျ ႕ေတာ္ဝန္အေနန ႔ဘာက းန း္္လ ႔ ေခၚတ ့ ်က္နွာ ြႏွင့္ေျခေ္ာက္တ္္ခ သာ ေပၚတ ့
ေရကူး၀တ္္ ံ ၀တ္ဆင္တာက တားျ ္္ပ တ္ပင္တာဟာ ွန္ကန္ ႈ ရွ ရ ့လား။ ဒါ ွ ဟ တ္
သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈအေၾကာင္းက အျခားလူေတြဆ ွ်ေ၀ေျပာျပခြင့္က အ ြႏၵ ယြႏ င္ငံရွ
တခ် ႕ေဒသက အာဏာပ င္ေတြက ကန္႔သတ္္ားတာဟာ ေလ်ာ္ကန္ ႈရွ ရ ့လား။

တကယ္လ ႔ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ တရားဥပေဒန ႔ ည ညြတ္ေနတယ္ဆ ရင္ ဒါက ွန္ ွန္ဆ ံးျဖတ္ဖ ႔
တရားရ ံးက ေ းသင့္တ ့ ေ းခြန္း (၇) ခ အေၾကာင္းက ဒ တင္ျပခ်က္ ွာ ေလ့လာသြား ွာ
ျဖ္္ပါတယ္။ ဒ တင္ျပခ်က္က သင္ၾက ံေတြ႔ေနရတ ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြက ိုေလဲ့လာဆန္းစစ္္ ို႔
အေထာက္အက ျပ လ မ္ဲ့မယ္လ ို႔ေမ ်ာ္လင္ဲ့ပါတယ္။

ံႏ ိုင္ငခတစ္ံႏ ိုင္ငခမ ာ တားျမစ္ပ တ္ပင္မႈေတြ ခ်မ တ္ထားရင္၊ ပထမဆိုခး ေမးခြန္းက တကယ္လ ို႔ အ ဒ
ကန္႔သတ္ထားျခင္းက အၾကြင္းမ ႔အခြင္ဲ့အေရးျ္စ္တ ႕ မ မ ံႏ စ္သက္တ ဲ့ ဘာသာ (သ ို႔) အယ ၀ါဒက ို
က ိုးကြယ္ခခယ ခြင္ဲ့ကို လား၊ (သ ို႔) လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးခြင္ဲ့က ိုလား ဆ ိုတာ
ေမးခြန္းထိုတ္ရမ ာ ျ္စ္ပါတယ္။

အၾကြင္း ႔အခြင့္အေရးက ကန္႔သတ္ခံေနရရင္၊ ြႏ င္ငံေတာ္ရ ့ ေဆာင္ရြက္ ႈဟာ တရားဥပေဒန ႔
ည ညြတ္ေတာ့ပါဘူး။ တကယ္လ ႔ လူသ ရွင္ၾကား က းကြယ္ျခင္းက အကန္႔အသတ္လ ပ္္ား ယ္
ဆ ရင္ေတာ႔ေနာက္ေ းခြန္းတ္္ခ က သြားရေအာင္။

ျပ ူေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြက ဘာသာေရး(သ ို႔)သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈက
လူသ ရွင္ၾကားက းကြယ္က်င့္သံ းခြင့္က ကန္႔သတ္ေနတာလား (သ ို႔) အျပ အ ူတ္္ခ တည္းက လား။

ကြ်ံႏို္ပ္တ ႔ရ ့ လ ပ္ေဆာင္ ႈေတြဟာ ်ားေသာအားျဖင့္ကြ်ံႏို္ပ္တ ႔သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈရ ႕
လ ္းညႊန္ ႈအတ င္း ျဖ္္ပါတယ္။ ဒါေပမ ဲ့ကြ်ံႏို္ပ္တ ို႔လိုပ္သမ ်က ိုေတာဲ့ကာကြယ္ေပးထားတ ဲ့
ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္၀င္ယခိုၾကည္မႈက ိုလ သ ရ င္ၾကားက်င္ဲ့သခိုးမႈမ် းမဟိုတ္ပါဘ း။
တစ္စိုခတစ္ေယာက္က သ တ ို႔ရ ဲ့လ သ ရ င္ၾကား က်င္ဲ့သခိုးမႈကန္႔သတ္ခခေနရတယ္လ ို႔တ ိုင္ၾကားခ ဲ့ရင္
စ ိုးရ မ္စရာေကာင္းတ ဲ့အျပ အမ ေတြဟာ ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈက ို
လ သ ရ င္ၾကားက်င္ဲ့သခိုးမႈတစ္ခိုျ္စ္ေၾကာင္း ဆိုခးျ္တ္ျပ းမ တရားရိုခး ေတြက စတင္စစ္ေဆးၾကတယ္။
၄င္းတ ို႔ရ ဲ့အတြင္းက်က် ဆက္စပ္မႈက ိုသ ရ ္ ို႔အတြက္အျပ အမ ံႏ င္ဲ့
သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈံႏ စ္ခိုၾကားက ခ် တ္ဆက္မႈက ို ေလဲ့လာျပ း စစ္ေဆးမႈေတြ ျပ လိုပ္ၾကပါတယ္။
တခါတေလ ွာ ဒါက လြယ္ကူပါတယ္။ ဘ ရားေက်ာင္းတက္တယ္ဆ တာ ခရ္္ယာန္ဘာသာဝင္ြႏွင့္
အျပည့္အ၀သက္ဆ င္ျပ း အ္ာေရွာင္ျခင္းဟာ အ္ၥလာ ္ဘာသာဝင္နွင့္အျပည္ဲ့အ၀ ဆက္ံႏြယ္
ေနပါတယ္။

ဒါေပ ယ့္အျ တ ္းေတာ့ ရ းရွင္း ေနပါဘူး။ လက္၀ါးကားတ င္က ဆြ ္ားျခင္းဟာ
ခရ္္ယာန္ဘာသာ၀င္တ္္ေယာက္အတြက္ ေရးၾက းတခြင္ ဟ တ္ေပ ယ့္ အျခားတ္္ဖက္ ွာေတာ့
ဒါဟာ ဘာသာေရးအ ွတ္အသားက အေလးအနက္္ တ္ေဖာ္ျပသျခင္းတ္္ခ ျဖ္္ပါတယ္။
ဒ လ ိုပါဘ မြတ္ဆလင္အမ် းသမ းေတြမ ာလည္း ေခါင္းျမ းျခ ခထားတာန ႔ပတ္သက္ျပ း မတ ည တ ဲ့
ယိုခၾကည္မႈေတြ ရ ေနပါတယ္။

သက္၀င္ယံ ၾကည္ ႈ ွာ ဘယ္ဟာက ွန္ကန္လ ဆ တာ ဆ ံးျဖတ္ေပး ွာက တရားရ ံးရ ့
တာ၀န္ ဟ တ္ပါဘူး။ ဘာသာေရးဆ ိုင္ရာ လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သိုခးခြင္ဲ့အေနန ႕
ဆိုခးျ္တ္တ ဲ့အခါမ ာ ခရစ္ယာန္ဓမ
ၼပညာ ဆ ိုင္ရာ အဓ ပ
ၸာယ္္ြင္ဲ့ဆ ိုခ်က္အတ ိုင္း တပါးသ ေတြအေပၚ
ဥ းစားေပးေလဲ့ရ တ ဲ့အယ ၀ါဒေၾကာင္ဲ့တရားရိုခးအေနန ႔စြန္႔စြန္႔စားစား စ ရင္ခ်က္ခ်ရတ ဲ့အျ္စ္ေတြန ႔
ရင္ဆ ိုင္ရလ်က္ရ ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဟာ လူတ္္ဥ းခ်င္းန ႔သာ သက္ဆ င္ေနတာ ႔
တရားရံ းေတြက အသင္းအဖြ ႔ေတြရ ႕ ဆံ း ၾသဝါဒ္က္စ ိုးရ မ္ပ ပန္ေနတ ဲ့လူပ ဂ လ္တ္္ဥ းခ်င္းရ ့
သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈက အေလး္ား ၾကည့္ရႈရပါတယ္။ ျပ းေတာ့ လူတ္္ေယာက္အေနန ႔
သ ႔လ ပ္ေဆာင္ခ်က္တ္္ခ ဟာ ဘာသာေရး ဆ င္ရာ လူသ ရွင္ၾကားက းကြယ္က်င့္သ ံးခြင့္
ေၾကာင့္လား ဆ တာ ေလ႔လာျပ း သူတ ႔အတြက္ဟ တ္တယ္ဆ ရင္ ဟ တ္တယ္လ ႔
သတ္ ွတ္ရပါ ယ္။

အကာအကြယ္ေပး္ားတ ့ ဘာသာေရးဆ င္ရာ လူသ ရွင္ၾကားက းကြယ္က်င့္သ ံးခြင့္ဟာ
ကန္႔သတ္ခံ ္ားရေၾကာင္း ခ ိုင္လိုခေနျပ ဆ ိုရင္ အ ဒ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ ဥပေဒမ ာ
ျပဌာန္းထားသလားဆ ိုတာ ကြ်ံႏ္ိုပ္တို ႔ စ စစ္္ ို႔ လ ိုပါတယ္။

ကန္႔သတ္ျခင္းက ္ည္း ်ဥ္း္ည္းက ္းခ်္ားတ ့ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္၊ စ ရင္ထိုခး ဒါ ွ ဟ တ္ဓေလ့္ံ း
တ ္းဥပေဒေတြရွ ေနသလား။ ဒါ ွ ဟ တ္တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္း ဟ တ္ဘ
အာဏာပ င္ေတြက ျပဌာန္းထားတာလား။ တကယ္လ ို႔ဥပေဒအရ ျပဌာန္းထားတာမရ ရင္၊
ဒ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာလည္း တရားဥပေဒန ႔ည ညြတ္ျခင္း မရ ပါဘ း။

ေနာက္တ္္ဆင့္ကေတာ့ အဆ ိုပါကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ ဥပေဒေဘာင္က ကာကြယ္ဖ ႔
လ အပ္လားဆ တာ ဆန္း္္္ရ ွာ ျဖ္္ပါသည္။

ဒါက ေျဖရ ယ္ဆ ရင္၊ ပ္ ဆံ းအေနန ႔ကန္႔သတ္ခံ္ားရတ ့ဘာသာေရးက်င့္သ ံး ႈန ႕
တရားဥပေဒအေၾကာင္းအရာေတြၾကား တ က္ရ က္ဆက္ြႏြယ္ ႈရွ ေနလားဆ တာ ္ ္္္ရ ွာ
ျဖ္္ပါတယ္။ ဒ တ ယအေနန ႔ ကန္႔သတ္ျခင္းက တကယ္လ အပ္ရ ႕လားဆ တာ ္ ္္္ရပါ ယ္။
ဒ ေ းခြန္းေတြက ထပ္ျပ း ေလဲ့လာၾကည္ဲ့ရေအာင္။

အျပည္ျပည္ဆ င္ရာ ဥပေဒအရ၊ ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈလြတ္လပ္ခြင့္က
ကန္႔သတ္ဖ ႔ တ္္ခ တည္းေသာ တရားဝင္ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့လူ္ လ ံျခ ံေရး၊ ျပည္သူလူ္
အတြင္း သဟဇာတရွ ေရး၊ လူ္ က်န္း ာေရး (သ ႔) လူ္ ္ာရ တၱ၊ (သ ႔) တပါးသူေတြရ ့
ရပ င္ခြင့္ ်ားြႏွင့္ တပါးသူေတြရ ့ လြတ္လပ္ခြင့္က အကာအကြယ္ေပးျခင္းပ ျဖ္္ပါတယ္။

ဒါဆ ရင္ ကန္႔သတ္ခံ္ားရတ ့အျပ အ ူေတြက ဒ အေၾကာင္းရင္းေတြက ဘယ္လ ္ ခ က္ေနသလ ။
သက္ေသအေ္ာက္အ္ားေကာ ရွ ရ ့လား။

ြႏ င္ငံေတာ္အေနန ႔ ကန္႔သတ္ခံ္ားရတ ့ဘာသာေရးက်င့္သ ံး ႈြႏွင့္ တရားဥပေဒ အေၾကာင္းအရာ
ေတြ ၾကားက တ က္ရ က္ဆက္ြႏြယ္ ႈက အားလိုခးသ ေအာင္ခ်ျပရပါမယ္။

ဟ ြႏၵ်ဴဘာသာရ ဲ့ဇာတ္္န္္ဟာ လူေတြက ဇာတ္ျ င့္၊ ဇာတ္န ့္န ႕ ဇာတ္ ့အ ပ္္ ်ားအျဖ္္
ပ ိုင္းျခားသြားေစခ ဲ့ပါတယ္။ ဇာတ္ ့အ ပ္္ ေတြဟာ ဆ ိုး၀ါးတ ဲ့ခြ ျခားဆက္ဆခမႈ၊ လ မႈေရးံႏ င္ဲ့စ းပြားေရး
ဆိုခးရ ခးနစ္နာမႈေတြက ို ၾက ခေတြ႔ခ ဲ့ပါတယ္။ တခ် ႕ဘ ရားေက်ာင္းေတြက ဇာတ္ ့ဟ ြႏၵ်ဴေတြက
အဝင္ ခံပ တားျ ္္ခ ့ဖူးပါတယ္။ အ ြႏ ၵယဟာ ဇာတ္္န္္က ၁၉၄၉ ခိုံႏ စ္မ ာ ဖ်က္သ ္းခ ့ျပ း
ဇာတ္မ ဲ့ဟ ြႏၵ်ဴေတြ ဘ ရားေက်ာင္း္ ၀င္ လာဖ ႔ တားျ ္္တာ ရွ ေတာ့ပါဘူး။ ဒ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ
္ ္းသပ္ေအာင္ျ င္ခ ့ပါတယ္။ ဘာျဖ္္လ ႔လ ဆ ေတာ့ ဒ က ဇာတ္ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းက ကာကြယ္
ျခင္းြႏွင့္တပါးသူေတြရ ့ လြတ္လပ္ခြင့္ြႏွင့္အခြင့္အေရးေတြက အကာအကြယ္ေပးျခင္းတ ႔ တ က္ရ က္
ဆက္ြႏြယ္ ႈ ရွင္းေနလ ႔ ျဖ္္ပါတယ္။

ဒါေပ ယ့္ကန္႔သတ္ျခင္းအားလံ း ွာ ဒ လ ရ းရွင္းတ ့ဆက္ြႏြယ္ ႈ ရွ ေနတာ ဟ တ္ပါဘူး။
တခါတရံ ွာ အ္ းရေတြက ယ္တ င္လ တရား၀င္အေၾကာင္းအရာက ွားယြင္း္ြာ ေဆာင္ရြက္တာ
ဒါ ွ ဟ တ္ တလြ အသ ံးျပ သြားတာေတြ ရွ ပါတယ္။

ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈလြတ္လပ္ခြင့္က ကန္႔သတ္္ားျခင္းဟာ ျပည္သ လ ထို
အတြင္း သဟဇာတရ ေရးေၾကာင္ဲ့ျ္စ္ေလဲ့ရ ပါတယ္။ ျပည္သ လ အတြင္း သဟဇာတရ ေရး
ဥပေဒဟာ ျခ မ္းေျခာက္ျခင္း၊ တ ိုက္ခ ိုက္ျခင္း၊ အၾကမ္း္က္မႈက ိုလႈ႔ခေဆာ္ျခင္းံႏ င္ဲ့ဘာသာတရားက ို
တခါတရခစြပ္စြ ျပစ္မ ားေရးသားျခင္း စတ ဲ့အရာေတြကို ထ န္းကြပ္ေပးပါတယ္။

ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယံ ၾကည္ ႈက လူသ ရွင္ၾကား လြတ္လပ္္ြာ က းကြယ္ရာ ွာ
ယ ံၾကည္္ားတာက ွန္ကန္ ႈရွ ေၾကာင္း ေျပာဆ ခြင့္ အျပည့္အ၀ပါရွ ရပါ ယ္။ သက္၀င္
ယ ံၾကည္ ႈက ျင ္းခ် ္း္ြာ (သ ႔) အၾကမ္း္က္မႈမျ္စ္ပြားေစံႏ ိုင္တ ဲ့လႈ႔ခေဆာ္မႈနည္းလမ္းန႔ လည္း
သ သာထင္ရ ားစြာ ဆံႏ
ၵထိုတ္ေ္ာ္ံႏ ိုင္ပါတယ္။ ္ တ္ ေကာင္း္ရာကေတာ့ တခ ် ႕သူေတြဟာ သူတ ႔
က ယ္တ င္္က္ အျခားသူေတြရ ႕ ျင ္းခ် ္း္ြာ ဆံႏၵေဖာ္္ တ္ျခင္းအေပၚ မေက်မနပ္ျ္စ္ၾကျပ း
အၾက ္းဖက္ တ န္႔ျပန္တတ္ၾကပါတယ္။

အခ် ႕ြႏ င္ငံေတြ ွာ တခ် ႕သက္ဝင္ယံ ၾကည္သ ေတြရ ႕ ျင ္းခ် ္း္ြာ ဆံႏၵေဖာ္္ တ္ျခင္းက
တားျမစ္ပ တ္ပင္ထားျပ း ရိုန္းရင္းဆန္ခတ္အၾကမ္း္က္မႈေတြ ျ္စ္လာမ ာ စ ိုးရ မ္တ ဲ့အတြက္
တရား၀င္သတ္မ တ္ထားတ ဲ့ေနရာမ ာသာ ျပ လိုပ္ရမယ္လ ို႔ဆင္ေျခေပးၾကပါတယ္။
ဒ အခ်က္ေၾကာင္ဲ့အ ာတ (Ahmadi) (သ ႔) ဘာသာမ ဲ့သ ေတြ ျပည္သ လ ထိုအတြင္း
ဆံႏ
ၵေ္ာ္ထိုတ္တာက ိုအင္ဒ န းရွားန င္ငံက တားျမစ္ထားခ ဲ့ပါတယ္။ အက် းဆက္ကေတာဲ့၊
အၾကမ္း္က္မႈက် းလြန္သ ေတြရ ႕ က ိုယ္ထ လက္ေရာက္တ ိုက္ခ ိုက္မႈက ိုအေရးယ ရမည္ဲ့အစား
အၾကမ္း္က္ခခရသ ေတြက ိုအျခားဘာသာေရးက ို ျပစ္မ ားမႈ(သ ႔) ေသြးထ ိုးလႈ႔ခေဆာ္မႈန ႔တခါတရခ
အေရးယ ခခရပါတယ္။

ဒ ဥပေဒေတြက အၾက ္းဖက္ ႈက ေလွ်ာ့က် သြားေ္ပါဘူး။ အ ဒ အ္ား သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈ
ွားယြင္းေနသူေတြက အျပ္္ေပးသင့္တယ္ဆ တ ့အေတြးအေခၚက ပ ခ ိုင္မာ သြားေစပါတယ္။

ေနာက္္ပ္လ ည္ဲ့စားံႏ ိုင္တ ဲ့အေၾကာင္းအရာကေတာဲ့လ ထိုစာရ တၱ္ံြႏႈန္းဘ ျ္စ္ပါတယ္။
လူတ င္း ွာ တူည တ ့စာရ တၱ္ံြႏႈန္းေတြရွ ပါသလား၊ ျပ းေတာ့ဘယ္သူေတြရ ႕ စာရ တၱ္ံြႏႈန္းကေတာ့
အ ်ားျပည္သူ သေဘာတူတ ႔ လူ္ ္ာရ တၱ္ံြႏႈံန္းျဖ္္ပါသလ ။ က လသ ဂ လူ႔အခြင့္အေရး
ကြ် ္းက်င္သူေတြကေတာ့အ ်ားျပည္သူ သေဘာတူတ ႔ လူ္ ္ာရ တၱ္ံြႏႈန္း ဆ တာဟာ
“လူ ႈေရးေတြ၊ အေတြးအေခၚန ႕ ဘာသာေရး ္ ံးတ ္း ်ား” မ ဆင္းသက္လာရမ ာ ျ္စ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္နည္းေျပာရရင္၊ ကန္႔သတ္ထားျခင္းက ိုလ အမ်ားစိုသေဘာတ တ ႔
စာရ တၱ္ံြႏႈန္းတ္္ခ တည္းအေပၚ အ ွ ျပ ရပါဘူး လ ႔ ဆ ပါတယ္။

အ ် းသားလ ံျခ ံေရးဟာ ဘာသာေရး သ ႔ ဟ တ္ သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြက
ကန္႔သတ္ဖ ႔အတြက္ တရားဥပေဒန ႔ ည ညြတ္တ ့ အေၾကာင္းရင္းတ္္ခ ဟ တ္ဘူးလ ႔ ေျပာရင္ သင္
အံ့အားသင့္ြႏ င္ပါတယ္။

အခ ် ႕အ္ းရေတြဟာ ရန္သ ႔ံႏ င္ငံက ဘာသာေရးက ေဝ ွ်တ ့အသင္းအဖြ ႔ေတြဟာ အ ် းသားလံ ျခံ
ေရးက ္ ခ က္ေ္တယ္ဆ ျပ း ္ ာအဖြ ႔လ ႔ သတ္ ွတ္ခ ့ၾကတယ္။ သေဘာတ စာခ် ပ္ေရးဆြ သ ေတြ
က လူ္ က်န္း ာေရး၊ လ ံျခ ံေရးြႏွင့္ သဟဇာတျဖ္္ေရးတ ႔ဟာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြအတြက္
လ ံေလာက္တ ့အတ င္းအတာရွ ေနျပ ျဖ္္တ ့အတြက္ အ ် းသား လ ံျခ ံေရးက ္ပ္ ံ္ည့္သြင္းျခင္း
ဟာ အေရးၾက ံလာတ ့အခါ ဘာသာေရး (သ ႔) သက္၀င္ယ ံၾကည္ ႈ လြတ္လပ္ခြင့္ က
အြႏၱရာယ္ရွ လာေ္န င္တယ္လ ႔သေဘာတူၾကပါတယ္။

ဒါဟာ ြႏ င္ငံေတာ္အေနန ႔ ကန္႔သတ္္ားတ ့ဘာသာေရးက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သိုခးမႈက
တရားဥပေဒေဘာင္က ိုဘယ္လ ိုေက်ာ္လြန္ေနလ ဆ ိုတာက ိုေ္ာ္ျပတ ဲ့တ ိုက္ရ ိုက္ဆက္ံႏြယ္မႈက ို
ထိုတ္ေ္ာ္ေပးရမယ္လ ို႔ကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔အတည္ျပ ေလ႔လာခ ဲ့ၾကပါတယ္။ တရားဥပေဒေတြက
ွန္ကန္္ြာ အဓ ပၸာယ္ဖြင့္ဆ ျပ း လက္ေတြ႔က်င့္သ ံးေနသလားဆ တာ ္ ္္္ဖ ႔ အေရးၾက းေၾကာင္း
ကြ်ြႏ ္ပ္တ ႔ ေတြ႔ရွ ျပ း ျဖ္္ပါတယ္။

ကြ်ြႏ္ ပ္တ ႔ ေ းခြန္းရ ႕ ဒ တ ယပ င္းက သြားၾကည့္ရေအာင္ – ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ လ အပ္ပါသလား။

ႏ င္ငံေရး (သ ႔) အ ်ားအျ င္ ွာေတာ့ လ လားၾကပါဘူး။ ဒါေပ ယ့္ လ အပ္ပါတယ္။

အ္ းရအေနန ႔ သူတ ႔အဆ ျပ ္ားတ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ြႏွင့္ တပါးသူေတြရ ့ အခြင့္အေရးြႏွင့္
လြတ္လပ္ခြင့္ေတြက အကာအကြယ္ေပးျခင္းတ ႔ၾကား တ က္ရ က္ဆက္ြႏြယ္ ႈရွ တယ္လ ႔ ျပသေပး
တယ္လ ႔ဆ ၾကပါ္ ႔။

ျခ ္းေျခာက္္ ခ က္ ႈက ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ခ် ွတ္ရေလာက္ေအာင္ ျပင္း္န္ရ ့လား။
အဆ ျပ ္ားတ ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြက အျခားတပါးသူေတြရ ့ ရပ င္ခြင့္က ္ ္ ေရာက္ေရာက္
အကာအကြယ္ေပးြႏ င္ပါ့ လား။
ျပ းေတာ့ အခြင့္အေရးေတြက ကန္႔သတ္ ္ားဘ ျပႆနာက ေျဖရွင္းန င္ ယ့္အျခားနည္းလ ္း
ေတြ ရွ ေတာ့ဘူးလား။

ျပႆနာဟာ ္င္သေလာက္ ျပင္း္န္ဘူးဆ ရင္၊ အဆ ျပ ္ားတ ့ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ ၄င္းျပ
ႆနာက ေျဖရွင္းြႏ င္ခ ့ရင္(သ ႔) အခြင့္အေရးေတြက ကန္႔သတ္ ္ားဘ ေျဖရွင္းြႏ င္္ရာ
အျခားနည္းလ ္းရွ ခ ့ ယ္ဆ ရင္ အ ဒ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ လ အပ္ပါဘူး။

တရ တ္အ္ းရက လူေတြ ျပြတ္သ ပ္ေနတ ့ဗ ဒၶဘာသာသင္တန္းေက်ာင္းေတြဟာ က်န္း ာေရးန ႔
လ ံျခ ံေရးအတြက္္ းရ ္္ရာ ရွ တယ္လ ႔ ဆ ပါတယ္။ က်န္း ာေရးန ႔လ ံျခ ံေရးဟာ
ဥပေဒေဘာင္အတြင္း အက် ံး၀င္တ ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ျဖ္္ပါတယ္။ ပ္ ေျဖရွင္းနည္းက
သင္တန္းေက်ာင္းေတြက ျပ ျပင္ဖ ႔ြႏွင့္ တ းခ် ႕ြႏ င္ဖ ႔ျဖ္္ပါတယ္။ ဒ ေျဖရွင္းနည္းက
အခြင့္အေရးေတြက ကန္႔သတ္ ္ားပါဘူး။ ဒါေပမယ္ဲ့အစ ိုးရက ဧရ ယာတစ္ခိုလိုခးက ို ျ္ ္်က္ျပ း
သ လရ င္း အပါး ၁၀၀၀ က ိုအတင္းအက်ပ္ေရႊ႕ေျပာင္းေစခ ဲ့ပါတယ္။ အမ န္ေတာဲ့ဒ လ ိုလိုပ္စရာ
မလ ိုပါဘ း။

တ္္ခ် ႕ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြေတာ့ လ အပ္တာ ွန္ပါတယ္။ က ၻာ့က လသ ဂ ကလည္း အြႏၱရာယ္
ရွ တ ့ တခ် ႕ ေရ းေခတ္ရ ိုးရာက ိုးကြယ္မႈံႏ င္ဲ့အမ် းသမ းအဂၤါ ျ္တ္ထိုတ္ျခင္း စတ ဲ့ရ ိုးရာက ိုးကြယ္မႈ
ေတြက ိုတားျမစ္ပ တ္ပင္သင္ဲ့တယ္လ ို႔အတ အလင္းေ္ာ္ျပခ ဲ့ပါတယ္။

ဒ လ ပါဘ ၊ ျဖ္္ရပ္ေတာ္ေတာ္ ်ား ်ားဟာ ရ ိုးရ င္းမေနပါဘ း။ ဒါေပ ယ့္ကန္႔သတ္ခ်က္
ခ်မ တ္ရျခင္းရ ဲ့အေၾကာင္းရင္းက ို ေျပာျပေပးဖ ႔ြႏ င္ငံေတာ္ ွာ တာ၀န္ရွ ပါတယ္။

အ္ းရ ွာ က် းေၾကာင္းည ညြတ္တ ႔ တရားဥပေဒေဘာင္တ္္ခ ရွ ျပ း ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ခ်မ တ္္ ို႔
လ ိုအပ္တယ္လ ို႔ ကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔ အတည္ျပ ံႏ ိုင္ခ ဲ့ရင္ အ ဒ ကန္႔သက္ခ်က္ေတြမ ာ ခြ ျခားဆက္ဆခမႈေတြ
ရ ေနသလားလ ို႔ ဆက္လက္စ စစ္္ ို႔ လို အပ္ပါတယ္။

ဥပေဒေတြ၊ ူဝါဒေတြ (သ ႔) က်င့္သ ံး ႈေတြ ွာ ခြ ျခားဆက္ဆံ ႈရွ ၊ ရွ သ ျ င္ဖ ႔ လြယ္ကူတယ္လ ႔
္င္ေကာင္း ္င္လ ့္ ယ္။ တကယ္လ ို႔ဒ ကန္႕သတ္ခ်က္ဥပေဒေတြက ိုတခ် ႕လူေတြအတြက္
သ သ သာသာက်င္ဲ့သိုခးျပ း အျခားလ ေတြအတြက္မက်င္ဲ့သိုခးခ ဲ့ရင္ဒါဟာ ခြ ျခားဆက္ဆခတာ
ျ္စ္ပါတယ္။ ဒါက ိုတ ိုက္ရ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းလ ို႔ေခၚျပ း ၄င္းကို တားျမစ္ပ တ္ပင္ထားပါတယ္။

တခါတေလက်ရင္လ တ ိုင္းအတြက္အက် ခး၀င္တ ဲ့ဥပေဒတစ္ခိုက်င္ဲ့သိုခးရာမ ာ လ တခ် ႕အေပၚသာ
အမ်ားၾက းသက္ေရာက္ေနျပ း အျခားလ ေတြအေပၚ ဘာမ မသက္ေရာက္တာလည္း ရ ပါတယ္။
ဒါက ိုသြယ္၀ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းလ ို႔ေခၚပါတယ္။

ကြ်ံႏို္ပ္တ ႔ ပ ံေဖာ္္ားတ ့ ျ ႕န ႔ ဆူဆူညံညံက းကြယ္ၾကတ ့ ေနရာေလးေတြဆ ျပန္သြား
ၾကည့္ရေအာင္။ ေကာင္္ က လ ထိုအတြင္း ဘာသာေရးအခမ္းအနားရ ႕ဆ ညခသခအတ ိုင္းအတာက ို
ထ န္းခ် ပ္တ ႔ဥပေဒတစ္ခိုအစျပ လ ိုက္တာံႏ င္ဲ့ဘာသာေရးအသ ိုင္းအ၀န္းက တာ၀န္ခခေတြက
သ တ ို႔ရ ႕အသခခ် ႕စက္က ိုလ ိုအပ္သလ ိုအသခအတ ိုး၊ အေလ ်ာဲ့လိုပ္လာၾကပါတယ္။ ဒါေပ ယ့္
ဘ ရားေက်ာင္းက ေခါင္းေလာင္းသံဟာ က်ယ္ေလာင္လြန္းရင္ေတာင္ အ အသံက
အသံခ် ႕္က္ေတြလ ် း ေလ်ာ့ေအာင္ လ ပ္ြႏ င္မ ာ မဟိုတ္ပါဘ း။ တျခားလူေတြအတြက္
ျပႆနာ ွ ရွ ေပ ယ့္ဘ ရားေက်ာင္းကေတာ့ ဒ ေခါင္းေလာင္းတ းတ ဲ့အေလဲ့အထက ို
စြန္႔လြတ္ရပါေတာဲ့မယ္။ ဒါဟာ သြယ္ဝွ က္ခြ ျခားဆက္ဆံခံရျခင္း ျဖ္္ပါတယ္။

သြယ္၀ က္ ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းက ျဖ္္ပြားေ္ခ ့တ ့ သာဓကေတြ အ ်ားၾက းရွ ပါတယ္။
လူ္ ၾကား္ ွာ ဓါးလက္နက္ သယ္ေဆာင္တာက ြႏ င္ငံေတာ္ေတာ္ ်ား ်ား ွာ တားျ ္္္ား
ပါတယ္။ ဒါဟာ ဆ ခ္(Sikhs) လ မ် းေတြမ အပ က်န္တ ဲ့ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္
ယံ ၾကည္ ႈဆ င္ရာ အ ပ္္ ေတြအေပၚ ည္သည့္သက္ေရာက္ ႈ ရွ ပါဘူး။ ဆ ခ္အ ် းသားေတြဟာ
ကာပန္(Kirpan) လ ို႔ေခၚတ ဲ့အခ ္းအနားဆ င္ရာ ဓါးလက္နက္က သူတ ႔ရ ႕ ရွပ္အက ် ္ မ ာ
ထည္ဲ့သြင္းဝတ္ဆင္ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒ ဥပေဒဟာ ဆ ခ္အ ် းသားေတြရ ့ ဘာသာေရးဆ င္ရာ
စည္းမ်ဥ္းေတြလ ိုက္နာ ျ္ည္ဲ့ဆည္းံႏ ိုင္စြမ္းက ိုကန္႔သတ္ေစခ ဲ့ပါတယ္။

အခ် ႕န င္ငံေတြ ွာ နည္းဥပေဒစည္းမ်ဥ္းအရ အေဆာက္အဥ းအသစ္ေတြေဆာက္္ ို႕ ေဘးအ မ္
န းနားခ်င္းေတြ က အတည္ျပ ေပးရပါတယ္။ ဒါေပ ယ့္အ ္န းခ်င္းဟာ
သူ႔အက် း လ လား/အျ င္ ွား သူလည္း ျဖ္္ြႏ င္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္
္ ေဒသရ ႕ရ းရာအတ င္းက င္္ြ ေန္ င္သူေတြဟာ အျခားေသးငယ္ျပ း ရ းရာအ္ဥ္အလာ
တူတ ့အ ပ္္ ေတြ္က္္ာရင္ ခြင့္ျပ ခ်က္ရရွ ြႏ င္ဖ ႔ ပ လြယ္ကူတာ ေတြ႔ရွ ရပါတယ္။

ူဝါဒေတြန ႔ဘာသာေရး က်င့္္ဥ္ေတြဟာ ျပႆနာ ျဖ္္န င္ပါတယ္။ တကယ္လ ို႔
တကၠသ လ္တ္္ခ ခိုက ဝင္ခြင့္္ာေ းပြ က ္ေနေန႔တ္္ရက္တည္း ွာသာ က်င္းပေန ယ္ဆ ရင္
သတ
ၱမေန႔ဥပိုသ္အသင္းေတာ္ံႏ င္ဲ့ဘာသာတရားက ိုင္းရ ႈင္းတ ဲ့ဂ် းေတြ အခြင္ဲ့အေရးဆိုခးရ ခးေနမ ာပါ။
လူနည္း္ ဘာသာေရးအဖြ ႔က အလ ပ္သ ားေတြဟာ သ တ ို႔ဘာသာေရးပြ ေန႔မ ာ အလိုပ္နားခြင္ဲ့
ရရ မည္ဲ့အစား လူအ ်ား္ က းကြယ္တ ့ ဘာသာေရးပြ ေတာ္ေန႔ ွာ လ က္ျပ း
အလ ပ္နားခြင့္ယူေနရတာလည္း ၾကာခဏ ျဖ္္ေနပါတယ္။

တ က္ရ က္ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းက အျ တ ္းတားျ ္္္ားပါတယ္။ ဒါေပ ယ့္တရားရံ းေတြအေနန ႕
သြယ္ဝွ က္ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းေတြက လက္ေတြ႕ျပႆနာတ္္ရပ္အျဖ္္ သတ္ ွတ္ျပ း အက် း
အေၾကာင္းသင့္သည္အတ င္း ေျဖရွင္းေပးရပါ ယ္။ ျပ းေတာ့ ရ းရွင္းတ ့ ေျဖရွင္းနည္းလည္း
ရွ ြႏ င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တ ႔ ္ တ္ကူးပ ံေဖာ္ခ ့တ ့ျ ႕ ွာဆ ရင္ ဘ ရားေက်ာင္းေခါင္းေလာင္းတ းတာ
က တနဂ ေြႏြေန႔န ႔ ပြ ေတာ္ရက္ေတြက ခြ်င္းခ်က္္ားျပ း ခြင့္ျပ ခ်က္ ေပး္ားြႏ င္ပါတယ္။

ဆြ ဒင္န င္ငံ ွာ တကၠသ လ္ဝင္ခြင့္္ာေ းပြ က ္ေနေန႔ တရက္တည္း ွာသာ က်င္းပေလ့ရွ ခ ့ပါတယ္။
အခ ေတာ့ေသာၾကာေန႔ ွာလည္း က်င္းပေနပါျပ ။ လ ပ္ငန္းခြင္အတြင္းက ယူန ေဖာင္း၀တ္္ ံေတြ
က ိုလည္း ေခါင္းေပါင္းလ ိုမၾကာခဏလိုပ္ျပ း ၀တ္ဆင္ံႏ ိုင္ပါျပ ။

ဒါေပ ယ့္ဒ ဟာေတြ အျ တ ္းေတာ့ ျဖ္္န င္ဘူးဆ တာ တရားရံ းကသ ္ားပါတယ္။ သြယ္ဝ က္
ခြ ျခားဆက္ဆံျခင္းဟာလည္း ေကာင္းမြန္ခ င္လ ံတ ့ အေ္ာက္အ္ားေတြန ႔ မ န္ကန္ေၾကာင္း
ျပြႏ င္ရင္ တရားဥပေဒန ႔အည ျဖ္္ြႏ င္ပါတယ္။

ဥပမာ – ေဆးရိုခးအတြင္း ေရာဂါက းစက္မႈထ န္းခ် ပ္ေရးအတြက္လက္ဝတ္ရတနာဝတ္ဆင္ျခင္းက ို
တားျမစ္တ ဲ့မ ၀ါဒေၾကာင္ဲ့တခ် ႕အိုပ္စိုေတြက ိုထ ခ ိုက္ေစပါတယ္။ ဒါဟာ လ ထိုက်န္းမာေရးန ႔
ည ညြတ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျ္စ္ပါတယ္။

လ ထိုက်န္းမာေရးဆ ိုတာ ဘာသာေရး (သ ႔) သက္ဝင္ယခိုၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင္ဲ့က ိုကန္႔သတ္ထားတ ဲ့
တရား၀င္အေၾကာင္းအရာတစ္ခို ျ္စ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္ဲ့သြယ္ဝ ိုက္ခြ ျခား ဆက္ဆချခင္းန င္ဲ့
ပတ္သက္ျပ း တရားရိုခးက အျခားအေၾကာင္းအရာေတြက ိုလည္း လက္ခခထားပါတယ္။ ဥပမာ –
ကိုမၸဏ တစ္ခိုက သ ႔ရ ဲ့မ ဝါဒေတြက ို ျပ ျပင္ေျပာင္းလ တာဟာ သ ႔အက် းစ းပြားက ိုထ ခ ိုက္ေစတယ္လ ို႔
အျငင္းပြားံႏ ိုင္စရာ ရ ပါတယ္။ အထည္ဆ ိုင္တစ္ဆ ိုင္က အေရာင္းဝန္ထမ္း ေတြက ို
သ ႔ထိုတ္ကိုန္ပ ဝတ္ဆင္ခ ိုင္းတ ဲ့အခါ အေရာင္း၀န္ထမ္းေတြက ဘာသာေရးအရ ဝတ္ဆင္္ ို႔
ျငင္းဆန္ခ ဲ့ရင္အ ဒ ၀န္ထမ္းက ိုအလိုပ္ခန္႔ျ္စ္မ ာ မဟိုတ္ပါဘ း။

ဒါေၾကာင္ဲ့တ ိုက္ရ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းက ိုတားျမစ္ထားသလ ိုလ တစ္ဥ းခ်င္း (သ ႔) အ္ြ ႔ေတြရ ဲ့
လ ိုအပ္ခ်က္က ိုေျ္ရ င္းံႏ ိုင္မည္ဲ့နည္းလမ္းေတြက ိုက် းေၾကာင္းည ညြတ္စြာ ရ ာေ္ြျပ း သြယ္ဝ ိုက္
ခြ ျခားဆက္ဆချခင္းက ိုအတတ္န ိုင္ဆခိုးေရ ာင္ၾကဥ္ရမ ာျ္စ္ပါတယ္။

ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ခြ ျခားဆက္ဆခရာ မေရာက္ဘ းဆ ိုတာ အတည္ျပ ျပ းရင္ေတာဲ့
အ ဒ အရာဟာ ည တ ည မ ်ရ မရ ကြ်ံႏို္ပ္တ ို႔ ဆခိုးျ္တ္ရပါမယ္။

လ သ ရ င္ၾကား က ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးျခင္းက ိုဘယ္အတ ိုင္းတာအထ ကန္႔သတ္ထားသင္ဲ့သလ ။
ဘာေတြက ိုဘယ္သ ေတြအတြက္ဘယ္အခ် န္၊ ဘယ္ေနရာမ ာ တားျမစ္ပ တ္ပင္ထားသင္ဲ့သလ ။

သတ္မ တ္ထားတ ဲ့အလိုပ္ခြင္ေတြမ ာ သတ္မ တ္ထားတ ဲ့လိုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ေနစဥ္သတ္မ တ္ထား
တ ဲ့ဘာသာေရးအ၀တ္အစား ၀တ္ဆင္ျခင္းက ိုတားျမစ္ပ တ္ပင္တာန ႔လမ္းေပၚသြားလာတ ဲ့အခ် န္
ဘာသာေရးဆ ိုင္ရာ အ၀တ္အစားေတြက ိုမ၀တ္ဆင္ၾက္ ို႔လ တ ိုင္းကို တားျမစ္တာေတြၾကား
ကြ ျပားျခားနားမႈမ်ားစြာ ရ ပါတယ္။

ဒါေၾကာင္ဲ့န ိုင္ငခတကာတရားရိုခးေတြဟာ ေလ်ာ္ကန္မႈရ ၊ မရ ကို ၾကည္ဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရ ကန္ျပည္
ေထာင္စိုက တရားရခိုးေတြကေတာဲ့ဒါက ိုတင္းၾကပ္တ ဲ့စည္းကမ္းေတြန ႔ေဆာင္ရြက္ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ္ဲ့ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ တားျမစ္တ ဲ့နည္းလမ္းက ိုအတတ္ံႏ ိုင္ဆိုခး ေလ်ာဲ့ေပါဲ့အသိုခးျပ
ထားပါတယ္။

အခ် ႕တရားရခိုးေတြ ထည္ဲ့သြင္းစဥ္းစားတ ဲ့ ေနာက္ဆိုခးက႑တစ္ခိုကေတာဲ့
အသ အမ တ္ျပ ထားသည္ဲ့ခြင္ဲ့ျပ မ ေဘာင္ တစ္ခို ထားရ ျခင္းပ ျ္စ္ပါတယ္။

ကမၻာၾက းမ ာ ကြ ျပားျခားနားမႈေတြ အမ်ားၾက းရ တာန ႔အမ ် ံႏ ိုင္ငခတစ္ံႏ ိုင္ငခရ ဲ့ေရခခေျမခခအေပၚ
မ တည္ျပ း လ ႔အခြင္ဲ့အေရးစည္းမ်ဥ္းေတြက ိုက်င္ဲ့သိုခးေဆာင္ရြက္မႈနည္းလမ္းေတြ မ်ားစြာ ရ ံႏ ိုင္ပါ
တယ္။

အေျခခခသေဘာတရားအရ ံႏ ိုင္ငခေတာ္အစ ိုးရဟာ မ မ ျပည္တြင္းအေျခအေနက ိုအသ ဆိုခးျ္စ္ျပ း
န ိုင္ငခေတာ္ဥပေဒေရးဆြ ေ္ာ္ေဆာင္္ ို႔အေကာင္းဆိုခးအေနအထားမ ာ ရ ေနတာေၾကာင္ဲ့တခ် ႕ံႏ ိုင္ငခ
တကာ တရားရိုခးေတြဟာ ဒ “အသ အမ တ္ျပ ေပးတ ဲ့ခြင္ဲ့ျပ မ ေဘာင္” က ိုက်င္ဲ့သိုခးျခင္းျ္စ္ပါတယ္။
ဒါဲ့ေၾကာင္ဲ့န ိုင္ငခတစ္န ိုင္ငခက ိုက ိုယ္တ ိုင္ဆိုခးျ္တ္ံႏ ိုင္တ ဲ့အာဏာအတ ိုင္းအဆက ို
အတ ိုင္းအတာတစ္ခိုအထ ံႏ ိုင္ငခတကာတရားရိုခးေတြက ေပးအပ္ခ ဲ့တာ ျ္စ္တယ္။

ေမးစရာကေတာဲ့ံႏ ိုင္ငခေတာ္ရ ဲ့ဆိုခးျ္တ္ံႏ ိုင္တ ဲ့အာဏာအတ ိုင္းအဆ အတ ိုင္းအတာဟာ
ဘယ္ေလာက္အထ က်ယ္ျပန္႔သင္ဲ့သလ ၊ တရားရိုခးေတြက ေပးအပ္ထားတ ဲ့အတ ိုင္းအတာဟာ
က်ယ္ျပန္႕လြန္းေနသလားဆ ိုတာဟာ ျငင္းခိုခေဆြးေံႏြးစရာ အေရးၾက းတ ဲ့အခ်က္ျ္စ္ပါတယ္။

အက်ဥ္းခ်ို ပ္ေျပာရရင္

ကန္႔သတ္ျခင္းေတြဟာ ခြင္ဲ့ျပ အပ္တ ဲ့အရာလားလ ို႔စဥ္းစားတ ဲ့အခါ ေအာက္ပါလိုပ္ငန္းစဥ္ေတြက ို
ကြ်န္ေတာ္တ ို႔အသိုခးျပ ပါတယ္။
(၁) တရားဥပေဒက ကန္႔သတ္ထားတာဟာ ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္ဝင္ယခိုၾကည္ခြင္ဲ့က ိုခခယ ခြင္ဲ့
(သ ို႔) က းေျပာင္းခြင္ဲ့ဆ ိုတ ႔အၾကြင္းမ ႔အခြင္ဲ့အေရးက ိုလား (သ ို႔) လ သ ရ င္ၾကား
က ိုးကြယ္က်င္ဲ့သိုခးမႈက ိုလား ဆ ိုတာက ိုသိုခးသပ္ဆိုခးျ္တ္ပါ။
(၂) ကန္႔သတ္ထားတ ဲ့ဘာသာေရးျပ မ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာ အကာအကြယ္ေပးထားတ ႔
လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးမႈအျ္စ္သတ္မ တ္န ိုင္မလားဆ ိုတာ ေ၀္န္ပ ိုင္းျခားပါ။
(၃) ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြဟာ ဥပေဒအတြင္းက ဟိုတ္၊ မဟိုတ္စ စစ္ပါ။
(၄) အျခားသ ရ ဲ့အခြင္ဲ့အေရးံႏ င္ဲ့လြတ္လပ္ခြင္ဲ့က ဲ့သ ို႕ေသာအရာေတြအေပၚ အဆ ိုပါ
လ သ ရ င္ၾကားက ိုးကြယ္က်င္ဲ့သခိုးမႈဟာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက ကန္႔သတ္ခခရေလာက္ေအာင္
ဘယ္အတ ိုင္းအတာထ ခ် းေ္ာက္ထ ခ ိုက္လ ို႕လ ဆ ိုတာ ေ၀္န္ပ ိုင္းျခားပါ။
(၅) ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ တ ိုက္ရ ိုက္(သ ို႔) သြယ္ဝ ိုက္ခြ ျခားဆက္ဆချခင္း ေျမာက္၊ မေျမာက္စ စစ္ပါ။
(၆) ျပ းေတာဲ့ကန္႔သတ္ခ်က္ဟာ ထ ခ ိုက္မႈျ္စ္ေပၚေနမႈက ိုထ န္းည ေပးျပ း လ ိုအပ္ခ်က္အတ ိုင္း
ထ ထ ေရာက္ေရာက္ေျ္ရ င္းံႏ ိုင္မလားဆ ိုတာ စဥ္းစားဆင္ျခင္ပါ။

လ ႔အခြင္ဲ့အေရးံႏ င္႔ပတ္သက္ျပ း တရားရခိုးက ဘယ္လ ိုသေဘာတရားေတြက ိုအေျခခချပ း ျငင္းခခို
လ ိုက္နာက်င္ဲ့သိုခးသင္႔လ ဆ ိုတာက ိုကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔နားလည္သေဘာေပါက္တ ဲ့အခါ မ မ တ ို႔
အခြင္ဲ့အေရးက ိုပ ိုမ ိုထ ေရာက္စြာ ေတာင္းဆ ိုန ိုင္မ ာ ျ္စ္ပါတယ္။ တရားရခိုးေတြံႏ င္ဲ့အစ ိုးရေတြဟာ
ဘာသာေရး (သ ို႔) သက္၀င္ယိုခၾကည္မႈလြတ္လပ္ခြင္ဲ့က ိုမ န္ကန္စြာ က်င္႔သခိုးေနလားဆ ိုတာ န င္ဲ့
သ တ ို႔က ိုယ္တ ိုင္ခ် းေ္ာက္ေနလားဆ ိုတ ဲ့အေၾကာင္းက ိုလ ထိုေဆြးေံႏြးျငင္းခိုခပြ ေတြမ ာ
ကြ်ံႏ္ိုပ္တ ို႔လည္း ထ ထ ဝင္ဝင္ပ ိုမ ိုပါ၀င္ေဆြးေံႏြးံႏ ိုင္မ ာ ျ္စ္ပါတယ္။

ူပ င္- SMC 2018